Zgodnie z art. 3. Konwencji CMR (umowy międzynarodowego przewozu drogowego towarów) przewoźnik ponosi pełną odpowiedzialność za ewentualne zaniedbania swoich pracowników (lub podwykonawców) w trakcie przewozu towaru. Może się jednak przed tym zabezpieczyć, wykupując odpowiednią klauzulę.
Na co przewoźnik powinien zwrócić uwagę przy dobrze klauzuli? I czy te same regulacje stosuje się w przypadku przewozu krajowego jak i międzynarodowego?
Transport międzynarodowy
Art. 3 konwencji CMR stwierdza, że przewoźnik może posłużyć się podwykonawcą przy realizacji umowy transportu. Jednak za ewentualne szkody spowodowane przez podwykonawców odpowiada tak, jak za własne czyny.
Kim mogą być podwykonawcy?:
- dalsi przewoźnicy,
- osoby, które prowadzą prace ładunkowe lub przeładunkowe,
- przedsiębiorcy składowi,
- podmioty, które dokonują formalności związanych z przewozem, w tym celnych.
Mówimy tu o podwykonawcach, z którymi przewoźnik podpisał umowę, ale także o takich, z którymi nie zawarł żadnej umowy, a którzy na pewnym etapie umowy przewozu działali w jego imieniu.
Czy zleceniodawca może zakazać korzystania z podwykonawców?
Tak, zleceniodawca ma prawo wymagać od przewoźnika, aby ten osobiście wykonał cały przewóz. Jeśli tak się stanie, wówczas należy się do tego warunku bezwzględnie zastosować. Po pierwsze, złamanie tego wymogu może być zagrożone karą umowną, po drugie w razie ewentualnej szkody, przewoźnik może się spotkać z zarzutem złego zamiaru i wówczas, na mocy art. 29 konwencji CMR, nie będzie mógł się powołać na ograniczenie swojej odpowiedzialności do 8,33 jednostki rozliczeniowej (SDR – Special Drawing Right, czyli międzynarodowa jednostka rozrachunkowa, mającej charakter pieniądza bezgotówkowego – tu podać aktualny kurs – do sprawdzenia przed publikacją). Zamiast tego, odpowiadać będzie do pełnej wysokości szkody.
Transport krajowy
Bardzo podobnie sprawa została uregulowana w przypadku transportów krajowych. Zgodnie z art. 5. prawa przewozowego przewoźnik może powierzać wykonanie przewozu innym przewoźnikom na całej trasie lub jej części. Zawsze jednak to on ponosić będzie odpowiedzialność za ich czynności tak, jak za swoje własne.
Przewoźnik musi więc pamiętać, że zakres polisy OCPD powinien zostać rozszerzony o klauzulę podwykonawców. To ważne, ponieważ podzlecenie przewozu ładunku na kolejnego przewoźnika nie jest równoznaczne z przekazaniem na niego odpowiedzialności za ewentualne szkody. Konsekwencje te wciąż leżą na przewoźniku głównym.
Dlatego warto włączyć do swojego ubezpieczenia klauzulę podwykonawców. Rozszerzenie najczęściej dotyczy ochrony pierwszego podwykonawcy (lub wszystkich, kiedy list CMR wystawia się na ubezpieczającego, czyli przewoźnika).
Obowiązki przewoźnika związane z klauzulą podwykonawców
Rozszerzenie ochrony z klauzuli podwykonawców nie jest bezwarunkowe. Ubezpieczyciel nakłada na przewoźnika obowiązki, które ten musi spełnić, aby udzielono mu ochrony ubezpieczeniowej. Przewoźnik jest obowiązany zachować należytą staranność w doborze podwykonawców i dalszych przewoźników, tj. wybrać takich, którzy posiadają:
- wszystkie niezbędne licencje na prowadzenie tego typu działalności,
- środki transportu do prawidłowego wykonania czynności przewozowych i odpowiednie do przewożonego ładunku,
- polisę OC przewoźnika drogowego:
– z pełnym zakresem ubezpieczenia – ochrona od kradzieży i rabunku, ponadto z ochrony ubezpieczeniowej nie może zostać wyłączony przewożony rodzaj towaru, np. ADR, ATP, itp,
– z sumą gwarancyjną odpowiadającą wartości mienia powierzonego do przewozu.
Zlecanie przewozu podwykonawcom może być ryzykowne
Zdarza się, że przewoźnicy przyjmują na siebie zlecenie transportowe, nie mając licencji wspólnotowej. Następnie „podzlecają” transport, zapominając, że zgodnie z konwencją CMR nadal ponoszą odpowiedzialność za ładunek, a ogólne warunki ubezpieczenia OCPD stanowią, że warunkiem udzielenia ochrony ubezpieczeniowej jest posiadanie przez przewoźnika głównego wszelkich niezbędnych licencji i zezwoleń.
Lepiej więc przed przyjęciem zlecenia (nie mając wymaganych pozwoleń) sprawdzić, czy podwykonawca na pewno posiada komplet dokumentów. Inaczej ryzykujemy, że w przypadku szkody, wszelkie obciążenia finansowe spadną na nas.
Więcej informacji na temat ubezpieczeń transportowych oraz klauzul dodatkowych znajdziesz na stronie transbrokers.eu.
